Вэб холбоос

-НЭГ ШУУДАЙ НҮҮРС ДУНДЖААР 2000 ТӨГРӨГТЭЙ ТЭНЦЭЖ БУЙ АЖ-

Хүйтний улирал хаяанд ирж, Улаанбаатар хотын гэр хорооллын иргэд өвөлдөө бэлтгэж эхэллээ. Энэ жил Засгийн газраас хэрэгжүүлж байсан "Нүүрс хөтөлбөр” зогссон тул иргэд нүүрсний үнэ өсөх вий гэсэн айдастай сууна. Гэхдээ одоогоор худалдаанд гараад буй жижиглэнгийн нүүрс өнгөрсөн жилийнхээс үнийн хувьд ялгаагүй, өсөөгүй байна.

Өнөөдрийн байдлаар гадуур шуудайлан зарж буй нүүрсүүд Налайхаас ирж байгаа бөгөөд Багануур, Алагтолгойн нүүрс худалдаанд гараагүй байна гэж жижиглэнгийн худалдаачид хэлж байлаа.

Өнгөрсөн жил портер буюу 1.2 тонн нүүрс 150-200 мянган төгрөг байсан. Уг нь портер нэг тонн ачих хүчин чадалтай ч манайхан өндөрлөгөө хийж, 1.2 тн орчим нүүрс ачдаг байж. Энэ нь 6 кг-аар савласан 200 уут нүүрс болно. Үүнийг жижиглэнгийн үнэ болох 1500 төгрөгөөр тооцоход 300 мянган төгрөг болж байна.

Уг нь "Нүүрс” хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлснээр иргэд 40 кг-аар савласан том шуудайтай нүүрсийг гэрийнхээ гаднаас 3200 төгрөгөөр худалдаж авах боломжтой болжээ.  Үүнийг портер /1.2 тн/-т шилжүүлвэл, 40 кг-аар савласан 30 шуудай болох бөгөөд тус бүрийг нь 3200 төгрөгөөр борлуулахад 96 мянган төгрөг болно. Өөрөөр хэлбэл, тонн нүүрсний үнийг 80 мянган төгрөг хүртэл бууруулсан гэсэн үг. Ийнхүү "Нүүрс” хөтөлбөр хэрэгжихийн өмнөх болон дараах үнийн хооронд даруй гурав дахин зөрүү гарч байгаа гэж хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэгчид тайлбарлаж байгаа юм.

"Нүүрс хөтөлбөр” хэрэгжиж эхэлсэн 2012 онд нэг шуудай нь 1500 төгрөг хүртэл буугаад байсан Налайхын нүүрс энэ жил өнгөрсөн жилийн мөн үеийнхтэй адил 2000 төгрөгөөр зарагдаж байна. Жижиглэнгийн худалдаачид нэг ковш нүүрсийг 45-50 мянган төгрөгөөр худалдан авдаг бөгөөд нэг портерт гурван ковш нүүрс багтана. 150 орчим мянган төгрөгөөр авдаг гэв.

Энэ жилээс эхлээд өндөрлөгөө хийсэн портерт 196.000 төгрөгийн торгууль тавьдаг болсон тул хуучин шиг 1.2 тонн нүүрс ачна гэсэн ойлголт үгүй болжээ. Ингэснээр нэг шуудай нүүрсний өртөг 1800 төгрөг болсон бөгөөд жижиглэнгийн наймаачид нэг шуудай нүүрснээс 200 төгрөгийн ашигтайгаар, 2000 төгрөгөөр зарах болсон гэж ярьж байлаа. Дашрамд сонирхуулахад, жижиглэнгийн худалдаачид нэг том шуудай модыг 5000, жижиг шуудай модыг 1500 төгрөгөөр борлуулж байна.  

Н.ГАНХУЯГ: НЭГ ШУУДАЙ НҮҮРСНЭЭС 200 ТӨГРӨГИЙН АШИГ ОЛДОГ

-Та зарж байгаа нүүрсээ нэг шуудайг нь хэдэн төгрөгөөр худалдаж авдаг вэ?

-Портер нүүрс аваад, шуудайлаад зарахад нэг бүрийн өртөг нь 1800 төгрөг болж байна. Бид 200 төгрөгийн төлөө л хүйтэнд хөрч зогсож байна даа. Бидэнд нүүрс авч ирж зардаг улсууд өндөрлөгөөтэй явбал Замын цагдаа зогсоогоод торгодог болсон гээд жаахан үнэтэй зардаг болсон. Нэг ковш гэдэг маань жишиж хэлбэл, орон сууцны халуун усны ванн гэсэн үг юм. Ийм хэмжээтэй нүүрсийг 50 мянган төгрөгөөр зарж, бид шуудайлдаг. Налайхын уурхайд нуралт ч билүү болоод хаачихсан юм гэсэн. Тэгээд хувиараа олборлолт хийж байгаа мань шиг ядарсан амьтад л зарж борлуулж байгаа шүү дээ.

-Налайхын нүүрсээс өөр нүүрс орж ирэхгүй байгаа гэж худалдаачид ярьж байна?

-Тийм ээ. Одоохондоо өөр нүүрс орж ирээгүй л байна. Багануурын нүүрс уг нь арай хямд байдаг юм. Гэхдээ өнөө Х.Гансүхийн хэргээс болоод уурхайгаас нүүрс гарахгүй байгаа гэж л манайхан ярьж байна. Шүүхэд давж заалдаад дуусвал Багануураас нүүрс ирнэ гэсэн хүлээлттэй байгаа.

-Энэ жижиг шуудайнд ойролцоогоор хэдэн кг нүүрс ордог юм бэ?

-Бид шуудайгаар нь л ярьдаг болохоос нарийн хиллэж үзээгүй юм байна. Яг амсар дүүрээд нэг шуудай нүүрс ойролцоогоор 15 орчим кг байдаг болов уу. Овоо жин дараад байх шиг л санагддаг юм.

-Ер нь аль уурхайн нүүрс илүү борлуулалттай байдаг вэ?

-Өнгөрсөн жилийнхээс харахад Налайхын нүүрсийг л голцуу авч харагдах юм. Илүү илчтэй байдаг юм билээ.

Иргэдийн хувьд нүүрсний үнийг боломжийн байна гэж хэлж байгаа ч Багануурын нүүрсийг хүлээж байгаа иргэд ч цөөнгүй таарсан юм. Нэг өрх ойролцоогоор өвлийн турш хэчнээн тонн нүүрс хэрэглэдэг болохыг сонирхвол "Өвөл өнөтэй болох эсэхээс шалтгаална. Хүйтэн өвөл нэг портер нүүрс хүрдэггүй тул нэмж авах хэрэгтэй болдог” гэлээ.

Б.ГЭРЭЛ

ГЭРЭЛ ЗУРГИЙГ: Н.АНХБАЯР